Àpi-fèr
Smyrnium olusatrum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi-bouscas.
Noms en français : Maceron, Maceron potager.
Descripcioun :Se rescontro pulèu dins li relarg pas trop liuen de la mar nostro, mounte trachis proche dis oustau e dins li baragno. Es uno grando planto, forto, emé la cambo boutisso en li fueio 3 cop divisado en 3 fueioun. Lou brout (oumbello) caup de 5 à 15 rai. Lou fru èi negre un cop madur, de 5 à 7 mm.
Usanço :Es uno bono planto cultivado desempièi de tèms e un pau óublidado. Tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino, li fueio, li pecou, li flour (chaplado dins l'ensalado), li tijo (pelado). Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn l'àpi-fèr èi depuratiéu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun
Liò : Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Smyrnium olusatrum L., 1753
Erbo-de-la-rato
Asplenium scolopendrium
Aspleniaceae
Àutri noum : Lengo-de-cèrvi, Lengo-de-biòu.
Noms en français : Scolopendre, Scolopendre officinale.
Descripcioun :L'erbo-de-la-rato trachis dins li relarg umide en ribo de ribiero e à l'oumbro. Se recounèis à si gràndi foundo verdo, lusènto e sènso auriheto (pas coume Asplenium sagittatum). Dessouto li fueio, li sore soun en long e de biais de cade cousta.
Usanço :A passa tèms se disié qu'èro bono contro lis enfecioun de la rato (d'aqui que vèn lou noum) e peréu dóu fege. Aro, se pren pulèu contro lou tussi (espetouranto). Ei peréu astringènto e remoulissènto. Es uno di planto que sèrt pèr lou "sirop de cicòri".
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asplenium
Famiho : Aspleniaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Paret
- Relarg umide
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Asplenium scolopendrium L., 1753